Apr 22, 2015

Posted by: Barbera

Heb jij een burn-out? Herken de symptomen!

Zit je zonder energie? Herken de symptomen van een burn-out voor het te laat is...

Burn-out is een van de carrière risico's in het leven die presteerders nauw in het oog zouden moeten houden, maar wat ze helaas, vaak door hun "Ik kan alles persoonlijkheid, vaak helemaal niet aan zien komen. Omdat presteerders vaak zo gepassioneerd zijn over wat ze doen, hebben ze de neiging te negeren dat ze vaak extreem lange dagen maken, dat ze een enorme lading werk op zich nemen en dat ze zichzelf enorm onder druk zetten om te presteren. Dit alles maakt ze een uitstekende kandidaat voor een burn-out.

Wat is een burn-out?

Burn-out is een staat van chronische stress die leidt tot:
- fysieke en emotionele uitputting
- cynisme en afstandelijkheid
- gevoelens van ineffectiviteit en een gebrek aan voldoening

Als je midden in een serieuze burn-out zit, ben je niet langer in staat om effectief te functioneren op persoonlijk of professioneel niveau. Maar een burn-out krijg je niet van vandaag op morgen. Je wordt niet op een ochtend wakker en je hebt "ineens" een burn-out. Een burn-out is veel verraderlijker dan dat. Het besluipt je na verloop van tijd als een traag lek en dat maakt het veel moeilijker om een burn-out te herkennen. Toch geeft ons lichaam ons wel waarschuwingen en signalen af en als je weet waar je op moet letten, dan kun je dus een burn-out herkennen voor het te laat is.

Wat zijn de tekenen van een burn-out?

Elk van de 3 hierboven beschreven gebieden wordt gekenmerkt door bepaalde tekenen en symptomen (al zijn er wel overeenkomsten in bepaalde gebieden). Deze tekenen en symptomen bestaan naast een continuum. Met andere woorden, het verschil tussen stress en een burn-out is gradueel, wat betekent dat hoe eerder je de tekenen herkent, hoe beter je in staat zult zijn om een burn-out te voorkomen (als je tenminste iets doet aan deze tekenen op het moment dat je ze herkent).

Tekenen van fysieke en emotionele uitputting:

Chronische vermoeidheid. In het begin, ervaar je misschien een gebrek aan energie en voel je je de meeste dagen moe. Later voel je je fysiek en emotioneel uitgeput, leeggelopen en op. Ook kun je een gevoel van tegenzin ervaren voor wat komen gaat, ongeacht welke dag.

Slapeloosheid. In het begin heb je misschien 1 of 2 nachten in de week moeite met in slaap vallen of juist met doorslapen. Later wordt deze slapeloosheid een probleem voor elke nacht. Hoe moe je ook bent, je kunt niet slapen.

Vergeetachtigheid/een gebrek aan concentratie. Een gebrek aan focus en milde vergeetachtigheid zijn de eerste tekenen. Later worden deze problemen zo erg dat je je werk niet meer kunt doen en dat alles zich begint op te stapelen.

Fysieke symptomen. Fysieke symptomen kunnen zijn: pijn op de borst, palpaties, kortademigheid, gastro-intestinale pijn, duizeligheid, flauwvallen en/of hoofdpijnen (voor welke je allemaal naar de huisarts moet gaan.

Toegenomen ziekte. Omdat je lichaam leeg is en je immuun systeem zwak is geworden, ben je vatbaarder voor infecties, verkoudheden, griep en andere immuun-geralateerde medische problemen.

Gebrek aan eetlust. In het begin heb je misschien wat minder trek en sla je hier en daar een maaltijd over. Later heb je mogelijk helemaal geen trek meer en val je enorm af.

Angst. In het begin voel je misschien milde symptomen als spanning, piekeren en nervositeit. Hoe dichter je naar een burn-out gaat, hoe serieuzer deze angst jouw vermogen om productief te werken hindert. Ook kan het problemen veroorzaken in je privé leven.

Depressie.  In het begin voel je je misschien een beetje sip, soms misschien wat hopeloos en ervaar je misschien schuld gevoelens of gevoelens van waardeloosheid. In het ergste stadium voel je mogelijk gevangen en extreem depressief en kun je zelf denken dat de wereld beter af is zonder jou erin (als jou depressie al hier is dan raadt ik je met klem aan onmiddellijk professionele hulp te zoeken!).

Boosheid. In het begin presenteert dit zichzelf mogelijk als interpersoonlijke spanning en geïrriteerdheid. In een later stadium kan dit zich uiten als boze uitbarstingen en serieuze ruzies thuis en op het werk (als de boosheid zo erg is geworden, dat je gedachten hebt over gewelddadige acties richting familie of collega's zoek dan ook onmiddellijk professionele hulp!).

Tekenen van cynisme en afstandelijkheid:

Verlies van plezier. In het begin beleef je misschien maar een beetje minder plezier aan bijvoorbeeld je werk. Dit kan zich uiten als geen zin hebben om naar je werk te gaan of gretig zijn om weer naar huis te gaan. Als hier niets in verandert, zal dit verlies van plezier zich verspreiden naar alle delen van je leven, inclusief de tijd die je doorbrengt met familie en vrienden. Op het werk probeer je misschien onder projecten uit te komen en ben je bezig met plannen te bedenken om helemaal niet meer te hoeven werken.

Pessimisme. In het begin zal zich dit presenteren als negatief tegen jezelf of over jezelf praten en/of van een halfvol glas houding gaan naar een halfleeg glas houding. Op zijn ergste gaat dit nog veel verder dan hoe je over jezelf denkt en zal het zich uitbreiden naar vertrouwensproblemen met collega's en familieleden en het gevoel dat je op niemand kunt rekenen.

Isolement. In het begin voel je misschien wat lichte weerstand om naar sociale happenings te gaan (je hebt geen zin om te gaan lunchen met je vriendin of je sluit soms je deur om rust en alleen tijd te hebben op het werk). In een later stadium kun je zelf boos worden als iemand tegen je praat of je komt heel vroeg naar het werk en je vertrekt heel laat om maar vooral met niemand te hoeven praten.

Afstandelijkheid. Afstandelijkheid is het algemene gevoel geen contact meer te hebben met anderen of met je omgeving. Het kan de vorm aannemen van het isolatie gedrag zoals hierboven beschreven en dit kan resulteren in jezelf emotioneel en fysiek verwijderen van je werk en andere verantwoordelijkheden. Mogelijk meld je je vaak ziek, beantwoord je email en telefoontjes niet meer of kom je op regelmatige basis veel te laat op je werk.

Tekenen van ineffectiviteit en een gebrek aan voldoening:

Je apathisch en hopeloos voelen. Dit lijkt op wat ik beschreven heb bij depressie en pessimisme eerder in dit artikel. Het presenteert zich als een algemeen gevoel dat niets goed gaat, dat alles tegen zit en dat niets er nog toe doet. Als de symptomen erger worden, kunnen deze gevoelens zelfs verlammen en je het gevoel geven dat het allemaal gewoon geen zin meer heeft.

Toegenomen geïrriteerdheid. Geïrriteerdheid wordt vaak veroorzaakt door een gevoel van ineffectiviteit, onbelangrijkheid, zinloosheid en een toename van het gevoel dat je niet langer in staat bent om de dingen zo efficient of effectief te doen als je voorheen wel kon. In het begin zal dit je persoonlijke en professionele relaties in de weg staan. Op het laatst kan dit je relaties en je carrière verwoesten.

Een gebrek aan productiviteit en slechte prestaties. Ondanks lange uren, kan chronische stress je ervan weerhouden om zo productief te zijn als vroeger, wat vaak resulteert in onvoltooide projecten en een altijd maar groeiende To-do lijst. Soms lijkt het dat hoe hard je ook je best doet, je gewoon maar niet onder deze berg vandaan kan komen.

Als je geen last hebt van al deze problemen, geweldig! Maar ook dan moet je deze waarschuwingstekens in gedachte houden en onthouden dat burn-out een altijd om de hoek loerend monster is, dat je besluipt als jij jouw drukke leven leidt.

Als je last hebt van sommige van deze problemen dan moet dat jou wakker schudden en je vertellen dat je mogelijk op een gevaarlijk pad zit. Neem wat tijd om in alle rust een eerlijkheid te kijken naar de hoeveelheid stress in je leven en zorg dat je manieren vind om deze te verminderen voor het te laat is. Burn-out is niet als de griep; het gaat niet weg na een paar weken, tenzij jij veranderingen aanbrengt in je leven. En hoe moeilijk als dat ook mag lijken, het is slimste om te doen omdat nu een paar kleine dingen veranderen in je leven jou in de race houdt, met een hoop energie, zodat ook jij de eind streep haalt.

Merk je dat je meer stress hebt dan je zou willen en wil je hier vanaf, maar weet je niet goed waar te beginnen? Neem dan contact met me op voor een vrijblijvende kennismaking, ik sta je graag te woord.

Heb je mijn gratis Burn-out zelfhulpgids al gedownload?